لاریجانی: باید منتظر حرکت‌های وسیع مقاومت باشید

سؤال: با موضوع چهلمین روز شهادت سیدحسن نصرالله بحث را آغاز کنیم. شما در سال‌های گذشته دیدار‌های متعددی با شهید عزیز و بزرگوار شهید سیدحسن نصرالله داشته اید. اگر برخی خاطرات ناب آن روز‌ها را تعریف کنید، بسیار خوب است؟

لاریجانی: همانطور که فرمودید، در این سال‌های طولانی، معمولاً سالی دو بار یا سه بار همدیگر را می‌دیدیم، یا ایشان تشریف می‌آوردند به تهران یا من سفری به منطقه داشتم. معمولاً هم سه چهار ساعت بحث و گفتگو و اینها بود. همه اش پر از خاطرات است، چون او مرد بزرگی بود، هم از نظر معنوی و درجات دینی آدم فوق العاده‌ای بود، شاید از این جهت خیلی باز نشده است و هم از نظر تأثیرگذاری در منطقه و تحولی که ایجاد می‌کردند.

من یک نکته را عرض کنم که واقعاً امروز ما باید به این نکته توجه کنیم، ممزوج شدن این دو حیثیت دینی و مجاهدت در راه خدا با تأثیرگذاری در منطقه باعث شده است که یک شخصیت فوق العاده‌ای از ایشان بسازد که شاید امروز مقتدای خیلی از جوان‌ها است. علت تأثیرگذاری ایشان در این دوره بسیار حساس منطقه هم ممزوج شدن این دو ویژگی است. اینکه خداوند تبارک می‌فرمایند الذین امنوا و جاهدوا فی سبیل الله باموال و انفسهم اعظم درجات عندالله، این را خدا که کمال مطلق است، یعنی درجه عظیمی به کسانی که اهل مجاهدت هستند، می‌دهم و این مسئله کوچکی نیست.

من فکر می‌کنم شهید بزرگوار ما آقای نصرالله یکی از خصوصیات شان این اصطلاحی که در ادبیات عرفانی ما است، می‌گویند اوتاد زمان هستند، اوتاد یعنی ستون‌های روی زمین. از امام صادق نقل است، اگر این اوتاد نبودند، زمین همه اهل خودش را در خودش می‌بلعید. واقعاً اینطور است و یک زمانی به مناسبت عرض می‌کنم، من سوریه بودم، ایشان گفتند همدیگر را ببینیم، جایی بین سوریه و لبنان شبی خدمت ایشان رسیدیم و تا نیمه‌های شب هم خدمت ایشان بودیم. یک نکته‌ای گفتند که نشان می‌داد این آدم خیلی زنده دل هستند. زندگی ایشان سراسر هجرت و جهاد بود، ولی ایشان چنان خدا ترس بود که برای من عجیب بود.

سؤال: خودتان هم اشاره کردید که شخصیت عجیب، کاریزماتیک و اثرگذار هستند. اگر بعنوان یک الگوی تربیتی بخصوص برای نسل جوانی که پای سخنرانی‌های ایشان بودند و مجذوب ایشان بودند، به چه نکاتی در مورد ویژگی‌های ایشان اشاره می‌کنید؟

لاریجانی: آن شب ایشان یک نکته‌ای به من گفتند، گفتند من گاهی در این اتومبیل که می‌نشینم، اتومبیل ایشان از نظر حفاظت باید کاملاً پوشیده بود، لذا داخل ماشین مثل زندان بود و تاریک بود. ایشان می‌گفتند در آن تاریکی خیلی از وقت‌ها فکر می‌کنم به خودم و گریه می‌کنم که مبادا من وظیفه‌ای داشته باشم و انجام نداده باشم، یا به اشتباه انجام داده باشم. گفتند خیلی من در این ماشین این حال را دارم.

سؤال: کسی که خودش و زندگی اش را وقف کرده است؟

لاریجانی: بله یعنی کسی که هیچ چیز برای خود ندارد، ولی در عین حال در مقابل عظمت خداوند این حال را دارد یک نوع خدا ترسی است. آن نکته‌ای که فرمودید، من فکر می‌کنم خداوند وقتی کسی را دوست می‌دارد، اینطور است که هم در این دنیا او را محبوب مردم و خلایق می‌کند و هم شهادت او اینطور می‌شود، این نصیب هر کسی نمی‌شود.

بعضی از افراد هستند که آدم‌های تأثیرگذاری هستند، بزرگ هستند، مرد بزرگی هستند، مردان بزرگ معمولاً دیگران را در رویداد‌ها قرار می‌دهند. ممکن است یکی در هند باشد، ممکن است یکی در حوزه مسائل امنیتی باشد. مثلاً مرحوم علامه طباطبائی با تفسیر المیزان و فلسفه‌ای که در ایران پایه گذاری کرد، رویدادساز بود، همه را درگیر کرد. یا مرحوم شهید آیت الله مطهری، اینطور بودند، یعنی رویدادساز بود و تأثیرگذار بود. شهید نصرالله اینطور بودند، یعنی زندگی او تأثیرگذاری در حوزه منطقه‌ای داشت و شهادت او هم همینطور.

من یادی می‌کنم از شهید سلیمانی که ایشان هم دردانه‌ای بودند، این اواخر می‌گفتند که من باید بروم، برای من عجیب بود، مثل کسی که احساس می‌کند یک مأموریتی بعد از شهادت اش دارد و این نکته مهمی است. ببینید وقتی کسی شهید می‌شود، مخصوصاً با این وضعی که برادر عزیزمان حسن نصرالله شهید شد، به دست شقی ترین افراد شهید شدند، این در ذهن میلیون‌ها جوان می‌گذرد که ما چطوری باید مثل حسن نصرالله باشیم. این مهمترین موضوعی است که می‌ماند و مردان سیاسی متعارف این را نمی‌فهمند. آنهایی که نگاه راهبردی دارند، می‌فهمند که این مهمترین سرمایه اسلامی است. سرمایه‌ای است که در منطقه تأثیرگذار است که میلیون‌ها نفر دارند فکر می‌کنند چطور ما مثل نصرالله شویم.

این تأثیرگذار است یعنی یک الگویی شده است که خیلی‌ها به این زیست فردی و اجتماعی رغبت کرده اند. غیر از خصوصیات باهوشی و این چیز‌هایی که در ایشان است، خیلی از ویژگی‌های ایشان ساختنی و اکتسابی است، به همین دلیل جوان‌ها رو می‌کنند. یک مطلبی مرحوم ملاصدرا دارند در مورد حرکت جوهری، یعنی انسان‌ها نفس شان هر لحظه با دریافت‌هایی که پیدا می‌کنند، حالا خوب باشد یا بد باشد، نفس تغییر جوهری پیدا می‌کند؛ بنابراین انسان‌ها اگر مثل آقای نصرالله زندگی مجاهدانه داشته باشند، این نفس به مرور شکل پیدا می‌کند، همان می‌شوند. یعنی اینطور نیست که مثل نصرالله نمی‌شود شد، اکتسابی است، همان مسیر را دنبال کنند، ایشان حداقل 50 سال مجاهدت کردند، همان مسیر را بروند، نصرالله می‌شود.

سؤال: تعبیر حاج قاسم هم همین بود که کسی با شهیدان زندگی نکرده باشد، شهید نمی‌شود؟

لاریجانی: بله همینطور است. یعنی بسیاری از خصوصیاتی که مرحوم شهید حسن نصرالله داشتند و امثال او دارند، اکتسابی است، یعنی باید افراد همین سلوک را داشته باشند. این نکته مهم سرمایه اجتماعی آینده اسلام است که اسلام شخصیت‌هایی دارد که این شخصیت‌ها در قلب‌ها قرار می‌گیرند و به آن اقتداء می‌کنند. این امیدواری تحولات آینده را زیاد می‌کند.

سؤال: حالا که در بحث شهادت حسن نصرالله و چهلمین روز شهادت ایشان هستیم، اشاره کردیم اندک به شخصیت اثرگذار بزرگ ایشان، می‌خواهم بدانم که الان با ترور شهید سیدحسن نصرالله، شهید صفی الدین و فرمانده‌های مقاومت، رژیم صهیونیستی معتقد بود که کار حزب الله و مقاومت را تمام کرده است. برای همین پیش بینی کرد و وارد رزم زمینی هم شد، اما در آن هم شکست خورده است و پیشرفتی نداشته است. درخصوص وضع میدان توضیح بدهید، چه در غزه و چه در لبنان، با وجود شهادت فرمانده ها؟

لاریجانی: البته از نظر ظاهری یک لطمه‌ای زده‌اند. همان سیستم پیجر‌هایی که راه انداختند، تعداد زیادی از کادر را زدند. شهادت شهید نصرالله حادثه کوچکی نیست، یعنی من هنوز بعد از چهل روز باورم نمی‌شود، یعنی هر لحظه احساس می‌کنم ایشان هستند، یعنی این شوک بود. اما نکته‌ای که است اینکه باید توجه داشته باشیم بین امور ظاهری و موقت و درازمدت تفاوت مهمی است.

بعضی از امور راهبردی درازمدت است، زمان می‌خواهد. من وقتی هلهله‌ای که روی اسرائیل راه انداختند برای شهادت سیدحسن نصرالله، به یاد آن حوادث روز عاشورا و بعد از آن افتادم. البته قابل مقایسه نیستند، آن شخصیت امام حسین و یاران او، ولی در عین حال تشابه است. آن هلهله به جا ماند یا به یک حرکت بزرگ عاشورایی در طول تاریخ تبدیل شد، این هم همینطور است. یعنی درست است که اینها یک ضربه زده اند، ولی با استعدادی که حزب الله داشت، توانست مقدار زیادی ترمیم کند، کادر‌های جدید آمدند، این کادر‌های جدید یک ویژگی خوب دارند که جوان هستند، شجاع و جسور هستند، دیدید که اینها در همین فاصله توانستند کارشان را خوب انجام بدهند. تا حد زیادی جا را پر کرده‌اند، ولی نکته مهم اینکه چنان اینها را مصمم کرد، چون یکی از افراد محبوب شان را از دست دادند و بعد هم آقای صفی الدین را زدند، آن هم همینطور شخصیت محبوبی بودند، چنان در اینها اراده شان را مصمم کرده است که به این سادگی حریف اینها نمی‌شوند.

این حادثه در غزه هم است، در مورد غزه عرض کردم، درست است که آقای السنوار یا آقای هنیه را زدند ولی تصور کنید، یک خانواده‌ای که ده نفرشان را رژیم اسرائیل کشته است، این آرام دارد، این اصلاً آرام ندارد. یک خشم مقدسی در اینها جوشش کرده است، اینها رها نمی‌کنند. خود آقای السنوار چرا السنوار امروز شد، 25 سال در زندان بود، آن 25 سال السنوار را ساخت. این کشتاری که آقای نتانیاهو می‌کند ظاهرش این است که بله ما اینها همه را از بین برده ایم. یعنی چه از بین برده اند، یعنی مقاومت چطوری از بین رفته است، شما السنوار را زده اید، این مردمی که در غزه هستند، یک میلیون آدم هستند، اینها همه طرفدار حماس هستند، اینها که هستند. اینها هستند و دوباره سازمان پیدا می‌کنند، شکل و راه شان ممکن است عوض شود.

این کار‌هایی که کرده اید در کرانه باختری یک موج وسیعی ایجاد شد پس معلوم است که نمی‌توانید حل اش کنید. من تصور می‌کنم یک مسیری نتانیاهو و اسرائیل دنبال می‌کنند که عاقبت این روشن است، یعنی خودشان را دارند مواجه می‌کنند با یک تعداد زیادی فرزندانی که دارند تربیت می‌شوند در این مسلک مجاهدت این بزرگانی که چه در غزه و چه در لبنان شهید شده اند. اینه در قلب شان یک جوششی وجود دارد.

من فکر می‌کنم از نظر ظاهری میدانی هم خیلی کار را پیش نبرده اند، درست است که اینها بمباران می‌کنند و به مردم لبنان صدمه می‌زنند. متأسفانه در دنیای امروز هم هیچ حرکتی مردان سیاسی انجام نمی‌دهند، مردم انجام می‌دهند و اینها عملاً دارند از آنها دفاع می‌کنند ولی می‌گوید کار حل شد. یعنی الان در زمین اینها قدرت تحرک زیادی ندارند در لبنان. اگر هم داشته باشند خیلی اهمیت ندارد، چون مردم را می‌خواهید چه کار کنید؛ لذا من فکر می‌کنم در کوتاه مدت اینها دستاورد‌هایی دارند ولی در درازمدت ندارند. ممکن است برای زندگی چند روزه آقای نتانیاهو برای اینکه فوری از سمت نخست وزیری برکنار نشود، یک چیزی داشته باشد. اما برای آینده اسرائیل بسیار کار خطرناکی را دنبال می‌کند.

سؤال: الان می‌بینیم که غیر از اوضاع منطقه‌ای که در باتلاق غزه و الان لبنان هم گیر کرده است، وزیر جنگش را عوض کرده است؟

لاریجانی: اینها اختلافاتی سر قضایای مختلف از قبل داشته‌اند.

سؤال: الان با این حال نتانیاهو این مدت دائم دارد از خاورمیانه جدید و نظم نوین و این مسائل صحبت می‌کند. حتی عملیات شهادت سیدحسن را هم اینطور نامگذاری کرده بود. این خاورمیانه جدیدی که نتانیاهو از آن صحبت می‌کند، چه است، کجا است؟

لاریجانی: اگر بخاطر داشته باشید یک وزیر خارجه خانمی در امریکا بود، رایس، یک زمانی همین خاورمیانه جدید را گفت، معکوس درآمد. یعنی آن فکر می‌کرد خاورمیانه جدید به سیطره کامل امریکا می‌انجامد، عملاً جریان مقاومت شد یک موضوع مهمی در منطقه شد. تصورات، حالا نتانیاهو فکر می‌کند مثلاً دو ضربه به این طرف و آن طرف زده است، ادعایش شده است که مثلاً می‌تواند سیطره کامل بر منطقه داشته باشد. فکر نمی‌کنم اینها در دل خودشان به این حرف باور داشته باشند. یک هیمنه دروغین برای خودشان می‌سازند.

اینجا یک عده‌ای از کشور‌های عربی هستند که دو قسمت هستند، بعضی هایشان واقعاً از اینها احساس خطر کرده‌اند، هر چند مشی آنها طور دیگری بوده است، ولی نگران هستند، بعضی هایشان واقعاً احساس خوشحالی می‌کنند. من نمی‌دانم اسرائیل اگر یک مقداری رویش زیاد شود، چه بدبختی برای اینها به وجود می‌آورد. من تصور می‌کنم که یک مدت زیادی طول نمی‌کشد که این جریان‌هایی که الان دچار یک فشار عجیب و غریب از طریق رژیم صهیونیستی شده اند، باور می‌شوند. دارای یک تشکل‌هایی می‌شوند که اینها نمی‌توانند دیگر حریف آنها شوند.

ببینید فشار در عراق باعث مقاومت عراق شد، مقاومت عراق وجود نداشت. امریکایی‌ها به آنجا آمدند و فشار آوردند، زن و بچه مردم را می‌کشتند، رفتار اربابی می‌خواستند راه بیندازند، مقاومت به وجود آمد. مقاومت در لبنان چه زمانی به وجود آمد، وقتی اسرائیل لبنان را گرفت، حزب الله شکل گرفت. یعنی همیشه مقاومت پس از یک فشار زیاد به وجود آمده است. در یمن هم همینطور است، وقتی عربستان آمد در یمن بمباران کرد، مقاومت آنجا شکل گرفت، وگرنه حوثی‌ها بودند، با صالح هم اختلاف داشتند ولی چیز داخلی بود. اینها آمدند بمباران کردند و مقاومت آنجا شکل گرفت و یک واقعیت شد. همین ماجرا تکرار می‌شود.

یعنی وقتی این‌ها فشارشان در لبنان و در غزه زیاد کردند، شما باید منتظر حرکت‌های وسیع مقاومت باشید، این تجربه تاریخی است، فشار زیاد روی مردم خشم مقدس ایجاد می‌کند.

این خشم مقدس تبدیل می‌شود به جریان‌های سازمان یافته، بیخود می‌گویند ایران را این کار می‌کند ما وظیفه داریم به نیرو‌های مقاومت کمک کنیم، ولی مبدعش ایران نیست، مردم عراق از شر آمریکایی‌ها خودشان مقاومت ایجاد کردند. مردم لبنان خودشان مقاومت ایجاد کردند، ما جریان‌هایی که مقابل استکبار بایستد طبق قانون اساسی حمایتشان می‌کنیم ولی ایجادشان با ایران نیست.

سوال: اشاره‌ای بکنید به خطای محاسباتی که رهبر انقلاب اشاره کردند راجع به رژیم صهیونیستی نسبت به ایران، این خطای محاسباتی چطور بوده است و مفهومش چیست و ما برای این که این دکترین بازدارندگی مان را بازتعریف کنیم چه باید بکنیم، باید مقابله یاسکوت کنیم؟

لاریجانی: این موضوعی است که خیلی بحث دارد و تصمیم گیری در این امور مربوط به جا‌های خاصی در ایران است، رئیس جمهور به عنوان شورای عالی امنیت ملی و بعضی از فرماندهان نظامی باید درمجموع نظر بدهند و من درست نمی‌دانم که الان باب شده است که همه راجع به این موضوع نظر می‌دهند این یک مسئله کاملا محاسباتی، تکنیکی است و باید مراجع خاصی نظر دهند.

اما خطای محاسباتی مسئله دیگری است که نشان می‌دهد که اسرائیل یک تلقی دارد که تصور می‌کند مثلا در دو سه تا عملیاتی که به ایران داشت و ایران پاسخ داد و دوباره آن‌ها انجام دادند و آن‌ها تصورشان این است که این مسیر را اگر ادامه دهند به ایران لطمه‌ای می‌خورد، نمیشود گفت لطمه نمی‌خوریم به هر حال در جنگ لطمه است، در جنگ با عراق لطمه و پیشروی با هم بود، خطای محاسباتی این است که ایران یک کشور بزرگی است، مثل اسرائیل نیست، کشور بزرگی است که جمعیت زیاد دارد، نخبگانی دارد.

سوال: تمدن دارد.

لاریجانی: تمدن زیاد و پیشینه، حالا حرف تو حرف می‌شود، من یک وقتی کنفرانسی بودم آمریکا رفته بودم آن جا، روسای مجالس بودند، آقای کسینجر در قید حیات بود و ابراز علاقه کرد که من را ببیند، من هم می‌خواستم او را ببینم و ایشان یک بحث‌های متفرقه کرد و بعد یک سوال کرد که شما آمادگی دارید که با ما یک ارتباط استراتژیک داشته باشید، من گفتم ما با شما ارتباط نداریم که شما می‌گویید استراتژیک داشته باشید.

چرا این سوال از من می‌کنید، پاسخش مهم است، پاسخش این است که ما بعد از جنگ جهانی خودمان آمدیم نقشه خط خطی کردیم کشور‌ها را درست کردیم، غیر از دو کشور، یکی ایران و یکی مصر، این دو کشور یک سابقه تمدنی طولانی دارید.

ما نمی‌توانیم با شما کنار نیاییم، سابقه تمدنی یک چیزی نیست که عاریه‌ای باشد، جوهره ملت‌ها را شکل می‌دهد، کشور‌های دم بریده نمی‌توانند با موزه و چهار چیز دیگر برای خودشان تمدن درست کنند.
این ریشه در رفتار مردم دارد، الان ملت ایران از این که کشور شان سرپا باشد و قدرتمند باشد خشنود هستند که برمی گردد به سابقه تمدنی شان.

خیلی از کشور‌ها هستند که راحت می‌پذیرند و تسلیم می‌شوند و ایرانیان راحت نمی‌پذیرند، این سابقه تمدنی تاثیر گذار است، این خطای محاسباتی این را رعایت نمی‌کند.

نکته بعدی این است که اسرائیل در غزه کاری از پیش نبرد، مردم را کشت، ولی چکار کرد که مثلا مردم خود اهل فلسطین را کشت، هدفش این بود که این‌ها را ببرد به کشور دیگر و موفق نشد، این جا کشور‌های عربی همسایه فهم از خودشان نشان دادند، نگذاشتند که این شود، او قصدش این بود یک عده از مردم غزه بفرستد به مصر، مقداری از کرانه باختری بفرستد اردن، این دو کشور و خیلی از کشور‌های عربی دیگر این فهم را داشتند که این توطئه بزرگ است و موفق نشد.

این‌ها که هستند و مخالف شان هستند، یک میلیون این جا و یک میلیون آن جا مخالفش هستند، این‌ها دید نتیجه نداد زد به لبنان.

در لبنان چقدر موفق بوده است، با یک حیله‌ای یک عده‌ای را کشت ولی آیا حرکتی را جلو برده است، یعنی صحنه را تغییر دادی، نتوانست.

حالا دنبال این است که کشمکش را به ایران ببرد، ما این نکته‌ای که رهبری فرمودند باید خیلی با این جا داهیانه عمل بکنیم، نه در دامش بیافتیم و نه رفتار غریزی از خودمان نشان دهیم، ما الان میدان عمل مان کنش و واکنش‌های مان در یک متن راهبردی تعریف می‌شود.

وقتی که کسی کنش و واکنشش در متن راهبردی است، نباید عکس العمل‌های غریزی یا احساسی نشان بدهد، باید کاملا عقلانی باشد، من این جا یاد کنم از شهید حسن نصرالله، ایشان معمولا افرادی اهل مجاهدت هستند خیلی عطوف هستند ولی این ایشان ضمن این که بسیار عطوف بود خیلی عقلانی تصمیم گرفت.

محاسبه می‌کرد، من خاطرم است که در جنگ سی و سه روزه که خیلی شدید بود، هفته آخر این‌ها فهمیدند کاری از پیش نمی‌برند، دلال‌های شان را در منطقه فرستادند دنبال آتش بس، هی وزیر خارجه این کشور و آن کشور که نهایت به متنی برای آتش بس رسید، این متن توش حرف‌های گزاف هم بود، من پیغام به ایشان دادم که نماینده ما در سازمان ملل بگوید که قبول دارند یا نه، نظر شما را باید بگوید، شما چه نظری، به نظرم یک محاسبه بسیار عقلانی کرد که اصل آتش بس است، خیلی از امورش اجرا نشود، مثلا آتش بس بین ما و عراق انجام شد، قطعنامه 598، چند بندش اجرا شد، قطعنامه اجرا شد ولی هشت بندش اجرا شد، یک تصمیم راهبرد‌ی عاقلانه گرفت، اگر تن می‌داد به احساسات، آقا بند فلانش را نمی‌توانیم انجام دهیم، که گاهی در ایران این حرف‌ها زده می‌شود، روابط بین المللی یک نقطه کانونی دارد برای حل مسئله، بقیه‌اش سالاد دور غذاست.

آقای نصرالله رفتارش عقلانی بود، به همین دلیل می‌توانست خوب اداره کند، هم میدان و هم دیپلماسی.

در این حوادث که باید ببینیم رفتار حریف چیست، خطای محاسباتی دارد، اما این توی این خطای محاسباتی یک ماجرای جدید و فرار به جلو داشته باشد، ماباید هم سرجایش بنشانیمش و هم درست تصمیم بگیریم، که معقول تصمیم بگیریم، رسانه‌ها و تلویزیون باید تحلیل دقیق از موضوع داشته باشند، این جا یک نکته‌ای از شهید حسن نصرالله بگویم اولین باری که من ایشان با تماس داشتم همان موقع بود که رادیو تلویزیون بودم، ایشان می‌خواست شبکه المنار را راه بیاندازد، از ما خواست که ما کمکش کنیم و تجربیات و این‌ها را خوب کمک کردیم، انصافا خیلی حرفه‌ای راه انداختند.

سوال: شبکه‌های المنار، المیادین.

لاریجانی: المیادین یک جور دیگر است و خوب در آوردند، آن موقع همکاری ما با ایشان بود.

سوال: چه سال‌هایی بود آقای دکتر؟

لاریجانی: برای بیست و خورده‌ای سال پیش است و اولین بار بود که من با ایشان ارتباط برقرار کردم و تیمی فرستادیم از ایران و دوستان ما با ایشان همکاری کردند و شبکه المنار که خیلی خوب راه انداختند.

سوال: یک ذره فاصله بگیریم خیلی با لحاظ محتوا فاصله ایجاد شود با توجه به این که همه شرایط سیاسی در گوشه گوشه دنیا به هم پیچیده و بحث بازگشت ترامپ رئیس جمهور آمریکا به کاخ سفید، این را چطور تحلیل می‌کنید و چه تاثیری روی جنگ افروزی رژیم صهیونیستی دارد و خود ترامپ 2024 با ترامپ 2016 چه فرقی کرده است؟

لاریجانی: یک مقدار از دلایلی که دموکرات‌ها شکست خوردند برمی‌گشت به رفتار ناهنجاری که با مسلمان‌ها در غزه داشتند یعنی نگاه به احساسات مردم نکردند و شاید من دقیق نمی‌خواهم بگویم ولی حدسم این است که این هم بی تاثیر نبوده است، چون خیلی از مسلمان‌ها به آن‌ها رای ندادند در داخل آمریکا.

سوال: عرب تبار‌هایی که در ایالت میشیگان هستند حمایت نکردند.

لاریجانی: چون این‌ها صادقانه رفتار نکردند، اول می‌گفتند که ما آتش بس انجام دهیم ولی همه امکانات را به رژیم صهیونیستی می‌دادند و بعد هواپیما‌ها را هم می‌فرستادند که مبادا کسی به این‌ها تعرضی کند.

لابی صهیونیست‌ها روی دو تا حزب آن جا چمبره زده‌اند، ایپک یک جریان قوی است آن جا، هر دو حزب هم از این‌ها بهره‌مند هستند، این نتیجه، نتیجه رفتار آن‌ها هم بوده است. اینکه آقای ترامپ می‌آید شرایط آن‌ها یک مقدار تغییر می‌کند.

سوال: حمایت‌ها همچنان ادامه دارد؟

لاریجانی: در اسرائیل همین جور است و اولین تلفنش هم با نتانیاهو بوده است، این نکته را باید توجه کنیم، این نکته این است که متن کنش و واکنش‌هایی که ما ایران الان وجود دارد و در آن هست، یک ماجرای راهبردی است، در ماجرای راهبردی این جور آدم‌های تاکتیکی می‌آیند تاثیری ندارند، فرقی خیلی نمی‌کند.

یک وقتی شما می‌خواهید یک قراردادی با آمریکا ببندید ممکن است دموکرات بپذیرند و آن‌ها نپذیرند، یک وقتی ماجرای بزرگ است و این ماجرای بزرگ قد و قواره اش طوری نیست که خیلی روسای جمهور تغییرش دهند، خیلی نباید به این بها داد ویک نکته است وحیفم می‌آید این نکته را عرض نکنم، وقتی قبول داریم که ما در یک متن کشمکش‌های راهبردی قرار داریم.

این خودش را یک اقتضائاتی دارد، یک اقتضائاتش درون کشور است، رسانه‌ها و سیاستمداران و این‌ها باید بتوانند در متن کشمکش‌های راهبردی رفتارشان، گفتارشان باید متفاوت باشد.

بعضی چیز‌ها حاشیه‌ای نباید بزرگ شود، بعضی از چیز‌ها برای زمان‌های دیگر ممکن است طبیعی باشد نه در حال َ، شما باید قبول کنید که در یک کشمکش بزرگ قرار دارید، بنابراین باید هضمش کنید، رسانه‌ها موضوع‌های مهم را برای مردم مطرح کنند، نگذارند تبدیل شود به کشمکش‌های فردی، نوع رفتارشان با سیاستمداران باید همین طور باشد.

هنوز در رسانه‌ها کشمکش است، یعنی گیر می‌دهند جناحی، گیر جناحی وقتش برای کشمکش راهبردی نیست، این بصیرتی که رهبری مستمرا روی آن تاکید می‌کنند، این جا‌ها باید بروز داشته باشد، وقتی شما ملت تان درگیر یک کشمکش راهبردی است، نه با خط بازی مسئله رسانه‌ها باشد.

سوال: نباید مشکل داخلی داشته و تشدیدش کنیم؟

لاریجانی: مشکلات باید همراه با راه حل گفته شود، ممکن است دولت بعضی جا‌ها نارسایی‌هایی داشته باشد که رفیقانه به او گفته شود، دلسوزانه راهنمایی شوند نه این که به چاله بیاندازند.

سوال: اگر در خصوص شخصیت ترامپ 2016 و 2024 تغییری هست بفرمایید؟

لاریجانی: غیر ازاین که ترامپ رئیس جمهور آمریکا شد، همزمان هم مجلس سنا را در اختیار دارد و هم مجلس نمایندگان. قدرت مطلقه شده است.

سوال: دو سال بدون مزاحمت هر تصمیمی که می‌خواهد می‌تواند بگیرد، در قبال ایران تغییری در سیاستش اتفاقی می‌افتد؟

لاریجانی: من رجال الغیب نیستم که ببینم که واقعا این کار را می‌کند یا نه، ولی در بعضی از حرف هاش نشانه‌هایی بود، مثلا نزدیک رای دادن گفت من نمی‌خواهم با ایران بجنگم می‌خواهم مسئله هسته‌ای ایران به سمت سلاح نرود.

شاید برای این بود که رای بیشتری پیدا کند از ایرانیان بگیرد، ولی ممکن است فهمیده باشد که با یک دیوار سخت مواجه است و باید رفتارش را تغییر دهد.‌

نمی‌دانیم باید یک کمی جلوتر برود که چگونه است، چون دفعه قبل رفتار عاقلانه‌ای نداشت، شاید تجربه بیشتر پیدا کرده است و دنبال بکند آن مسیر دقیق‌تر را، نکته‌ای که است نباید کار خودمان این قدر پیوند بزنیم به این شخصیت‌هایی

که خیلی ارزش زیادی ندارند، این خیلی کم می‌آورد برای کشورما، یعنی خوب نیست، ایران اگر کشور مهم و متمدنی است، این قدر حرف زدن راجع به این آدم‌ها نباید مهم باشد.

ما باید قبول بکنیم اگر یک دست بشویم، اگر با هم کار بکنیم و واقعا برادرانه با هم کار کنیم، این قدر نیروی متخصص در ایران است که می‌تواند خیلی ازبار‌ها را بردارد، من معتقدم که مشکل تحریم‌ها را باید برداریم که تحریم مثل سنگ

است جلوی توسعه ما، سنگ را باید برداریم، ولی اگر دیر شد نباید عزا بگیریم، مسلمان باید همیشه امیدوار و مثبت اندیش باشد.

سوال: رهبری هم همیشه اشاره می‌کنند به این موضوع؟

لاریجانی: در عالم سیاست به عدد نفوس خلایق راه است، این راه نشد، راه دیگر، مهم این است که روحیه‌ها وجود داشته باشد، ملتی که روحیه داشته باشند، پیروز هستند، ملتی که عزا بگیرد و بترسد ره به جایی نمی‌برد.

ایران وقتی کشور بزرگی است باید به اندازه بزرگی خودش تصمیمات درست بگیرد، من فکر می‌کنم که ان شاءالله در آینده راه‌های برای حل این مسائل به وجود می‌آید، نباید ناامید بود.

نباید فکر کنیم که مثلا اگر این آمد، مثلا وضع خطرناک می‌شود.

سوال: در خصوص تحریم‌ها تغییر سیاستی رخ می‌دهد؟

لاریجانی: تحریم‌ها را با شدت کامل انجام دادند، می‌خواهد چکار بکند.

در این مدت هزار و 500 تحریم اضافه شد، افراد را تحریم کردند، آقای جنتی را تحریم کردند، خود ایشان یک وقتی شوخی کرده بود، یا آقای ظریف را تحریم کردند، تحریم افراد بیشتر جنبه اعتبار شکنی دارد، که برای ما ارزش ندارد.

من بعید می‌دانم که کار مهمی بکند، نکته‌ای است که دیپلماسی سطح بالایی در شرایط فعلی باشد، وقتی متن درگیری تان راهبردی است باید توجه کافی به بخش نظامی دفاعی باشد همراه با یک دیپلماسی سطح بالا وجود داشته باشد، قدرت‌های مختلف هستند، همسایگان هستند، راه‌های دررو وجود دارد، همیشه این نکته را گفتم، همسایگان ایران خیلی مهم است و باید توجه کنند، همین طور قدرت‌های دیگر، چین، روسیه، اروپا هم هست، اروپا هم متفاوت هستند، بعضی‌ها رفتار نادرستی دارند، برخی‌شان متعادل‌تر هستند که باید با همه این‌ها ارتباط داشت.

انتهای پیام/